Linux sistemde istediğiniz dosyayı ya da dosya grubunu arşiv dosyası yaparak gerektirebilir, saklayabilir ve daha sonra gerektiğinde tekrar yükleyebilirsiniz. Büyük boyutlu bir dosyayı da arşiv dosyası yapmak isteyebilirsiniz. Arşivleme işlemini normal olarak yapabileceğiniz gibi dosyaları sıkıştırmayı da tercih edebilirsiniz. Tüm bu işlemler için kullanabileceğimiz bazı komutlar var. Bu makalemizde bu komutların kullanımından bahsedeceğim.
tar
Arşiv dosyası oluşturmak için kullanılan temel komut tar komutudur. Basit bir örnek yaparak nasıl kullanıldığını görelim. Örneğin dosyalarım dizini altındayken bu dizin altında bulunan example, sample ve test dosyalarını birleştirip file.tar adıyla arşivlemek için tar -cf file.tar example sample test komutunu kullanabiliriz.(bu komutta -cf yerine önünde - olmadan cf de kullanabilirsiniz.)
konuttaki c ile create demiş oluruz, f ile de oluşturacağımız arşiv dosyasının adını belirleriz. Arşiv dosyasını açmak için bu sefer tar xvf file.tar komutunu kullanabiliriz. (-xvf de kullanılabilir) Buradaki x, extract anlamına gelirken, v (verbose) ile de ayrıntılı çıkış almış oluruz. Şimdi dosyalarım dizini altında bulunan arşiv dosyasına dokunmuyorum, geri kalan dosyaları siliyorum. Sonra da arşiv dosyasını açma komutunu kullanıyorum. Böylece komut kullanımı daha net anlaşılmış olacak.
gzip-bzip2-gunzip-bunzip2
Yukarıda dur ya sıkıştırma işlemini yaparak da arşivleyen bilirsiniz demiştim. Şimdi öncelikle sıkıştırma işlemini görelim sonra da sıkıştırarak arşivleme ile ilgili örnekler yapalım. Sıkıştırma için 2 temel araç vardır. Bunlar gzip ve bzip2 araçlarıdır. Sıkıştırma işleminde gzip kullanıldıysa sıkıştırılan dosyanın uzantısı gz, bzip2 kullanıldıysa bz2 olacaktır. Sıkıştırılan dosyaları açarken ise gunzip ve bunzip2 araçları kullanılır. Toparlayacak olursak, gzip ile sıkıştırılan dosyalar gunzip, bzip2 ile sıkıştırılan dosyalar ise bunzip2 ile açılır. Şimdi uygulama yaparak sıkıştırma işleminin nasıl yapılacağını görelim. Örneğin yine dosyalarım dizininin altında bulunan example dosyasını gzip ile sample dosyasını da bzip2 ile sıkıştıralım.
Şimdi de tam tersini yapalım ve gzip ile sıkıştırdığımız dosyayı gunzip, bzip2 ile sıkıştırdığımız dosyayı da bunzip2 ile açalım.
Komutlar arasına noktalı virgül koyarak aynı anda iki komutu da kullanabilirdik. Komutumuz şöyle olurdu: gunzip example.gz ; bunzip2 sample.bz2
Sıkıştırma ve açma işlemlerini öğrendiğimize göre artık sıkıştırarak arşivleme ve arşivi açma komutlarını öğrenebiliriz. Sıkıştırılmış arşiv dosyası oluştururken gzip kullanılmışsa dosyanın uzantısı tgz ya da tar.gz olur, eğer bzip2 kullanılmışsa tar.bz2 olur. Unutulmaması gereken bir şey de eğer gzip kullanılarak arşiv dosyası oluşturuluyorsa czvf parametreleri, bzip2 kullanılarak oluşturuluyorsa cjvf parametreleri kullanılır. Sıkıştırılmış arşiv dosyasını açarken de değişen tek şey bu parametrelerde bulunan c yerine x kullanılmasıdır. Yani xzvf ve xjvf gibi. Şimdi uygulamalarla nasıl yapıldığını görelim. Ben yine dosyalarım dizinin altındaki dosyalarla örneklemek istiyorum. Örneğin sample ve test dosyalarını gzip kullanarak arşivleyelim. Bunun için kullanmamız gereken komut tar czvf /home/archive.tar.gz sample test komutudur. Bu komutla birlikte iki dosya birlikte sıkıştırılarak archive.tar.gz dosyası adını verdiğimiz dosya /home dizini altında oluşturulacaktır.
Bu sıkıştırılmış arşiv dosyasını açmak için de tar xzvf archive.tar.gz komutu kullanılır. Arşivleme işlemini bu sefer bzip2 ile sıkıştırarak yapalım. Örneğin tar cjvf archive.tar.bz2 sample test komutunu kullanabiliriz.
Bu şekilde bzip2 ile sıkıştırılarak arşivlenmiş dosyayı açmak için de tar xjvf archive.tar.bz2 komutunu kullanabiliriz.
DEVAMI GELECEK
tar
Arşiv dosyası oluşturmak için kullanılan temel komut tar komutudur. Basit bir örnek yaparak nasıl kullanıldığını görelim. Örneğin dosyalarım dizini altındayken bu dizin altında bulunan example, sample ve test dosyalarını birleştirip file.tar adıyla arşivlemek için tar -cf file.tar example sample test komutunu kullanabiliriz.(bu komutta -cf yerine önünde - olmadan cf de kullanabilirsiniz.)
Python:
root@user:~/dosyalarım# tar -cf filer.tar example sample test
root@user:~/dosyalarım# ls
example file.tar sample test
root@user:~/dosyalarım#_
konuttaki c ile create demiş oluruz, f ile de oluşturacağımız arşiv dosyasının adını belirleriz. Arşiv dosyasını açmak için bu sefer tar xvf file.tar komutunu kullanabiliriz. (-xvf de kullanılabilir) Buradaki x, extract anlamına gelirken, v (verbose) ile de ayrıntılı çıkış almış oluruz. Şimdi dosyalarım dizini altında bulunan arşiv dosyasına dokunmuyorum, geri kalan dosyaları siliyorum. Sonra da arşiv dosyasını açma komutunu kullanıyorum. Böylece komut kullanımı daha net anlaşılmış olacak.
Bash:
root@user:~/dosyalarım# ls
example file.tar sample test
root@user:~/dosyalarım# rm example sample test
root@user:~/dosyalarım# ls
file.tar
root@user:~/dosyalarım# tar xvf file.tar
example
simple
test
root@user:~/dosyalarım# ls
example file.tar simple test
root@user:~/dosyalarım# _
gzip-bzip2-gunzip-bunzip2
Yukarıda dur ya sıkıştırma işlemini yaparak da arşivleyen bilirsiniz demiştim. Şimdi öncelikle sıkıştırma işlemini görelim sonra da sıkıştırarak arşivleme ile ilgili örnekler yapalım. Sıkıştırma için 2 temel araç vardır. Bunlar gzip ve bzip2 araçlarıdır. Sıkıştırma işleminde gzip kullanıldıysa sıkıştırılan dosyanın uzantısı gz, bzip2 kullanıldıysa bz2 olacaktır. Sıkıştırılan dosyaları açarken ise gunzip ve bunzip2 araçları kullanılır. Toparlayacak olursak, gzip ile sıkıştırılan dosyalar gunzip, bzip2 ile sıkıştırılan dosyalar ise bunzip2 ile açılır. Şimdi uygulama yaparak sıkıştırma işleminin nasıl yapılacağını görelim. Örneğin yine dosyalarım dizininin altında bulunan example dosyasını gzip ile sample dosyasını da bzip2 ile sıkıştıralım.
Bash:
root@user:~/dosyalarım# ls
example simple test
root@user:~/dosyalarım# gzip example
root@user:~/dosyalarım# bzip2 sample
root@user:~/dosyalarım# ls
example.gz simple.bz2 test
root@user:~/dosyalarım# _
Şimdi de tam tersini yapalım ve gzip ile sıkıştırdığımız dosyayı gunzip, bzip2 ile sıkıştırdığımız dosyayı da bunzip2 ile açalım.
Bash:
root@user:~/dosyalarım# ls
example.gz sample.bz2 test
root@user:~/dosyalarım# gunzip example.gz
root@user:~/dosyalarım# bunzip2 sample.bz2
root@user:~/dosyalarım# ls
example sample test
root@user:~/dosyalarım# _
Komutlar arasına noktalı virgül koyarak aynı anda iki komutu da kullanabilirdik. Komutumuz şöyle olurdu: gunzip example.gz ; bunzip2 sample.bz2
Bash:
root@user:~/dosyalarım# ls
example.gz sample.bz2 test
root@user:~/dosyalarım# gunzip example.gz ; bunzip2 sample.bz2
root@user:~/dosyalarım# ls
example sample test
root@user:~/dosyalarım# _
Sıkıştırma ve açma işlemlerini öğrendiğimize göre artık sıkıştırarak arşivleme ve arşivi açma komutlarını öğrenebiliriz. Sıkıştırılmış arşiv dosyası oluştururken gzip kullanılmışsa dosyanın uzantısı tgz ya da tar.gz olur, eğer bzip2 kullanılmışsa tar.bz2 olur. Unutulmaması gereken bir şey de eğer gzip kullanılarak arşiv dosyası oluşturuluyorsa czvf parametreleri, bzip2 kullanılarak oluşturuluyorsa cjvf parametreleri kullanılır. Sıkıştırılmış arşiv dosyasını açarken de değişen tek şey bu parametrelerde bulunan c yerine x kullanılmasıdır. Yani xzvf ve xjvf gibi. Şimdi uygulamalarla nasıl yapıldığını görelim. Ben yine dosyalarım dizinin altındaki dosyalarla örneklemek istiyorum. Örneğin sample ve test dosyalarını gzip kullanarak arşivleyelim. Bunun için kullanmamız gereken komut tar czvf /home/archive.tar.gz sample test komutudur. Bu komutla birlikte iki dosya birlikte sıkıştırılarak archive.tar.gz dosyası adını verdiğimiz dosya /home dizini altında oluşturulacaktır.
Bash:
root@user:~/dosyalarım# ls
example sample test
root@user:~/dosyalarım# tar czvf /home/archive.tar.gz sample test
sample
test
root@user:~/dosyalarım# cd
root@user:~# cd /home
root@user:~/home# ls
archive.tar.gz
Bu sıkıştırılmış arşiv dosyasını açmak için de tar xzvf archive.tar.gz komutu kullanılır. Arşivleme işlemini bu sefer bzip2 ile sıkıştırarak yapalım. Örneğin tar cjvf archive.tar.bz2 sample test komutunu kullanabiliriz.
Bash:
root@user:~/dosyalarım# ls
example sample test
root@user:~/dosyalarım# tar cjvf /home/archive.tar.bz2 sample test
sample
test
root@user:~/dosyalarım# ls
archive.tar.bz2 example sample test
root@user:~/dosyalarım# _
Bu şekilde bzip2 ile sıkıştırılarak arşivlenmiş dosyayı açmak için de tar xjvf archive.tar.bz2 komutunu kullanabiliriz.
Bash:
root@user:~/dosyalarım# ls
archive.tar.bz2
root@user:~/dosyalarım# tar xjvf archive.tar.bz2
sample
test
root@user:~/dosyalarım# ls
archive.tar.bz2 sample test
root@user:~/dosyalarım# _
DEVAMI GELECEK
Son düzenleme: